TẤT TẦN TẬT NHỮNG GÌ BẠN CẦN BIẾT VỀ HỆ THỐNG ĐIỆN NHẸ ELV

Hệ thống điện nhẹ là hạng mục quan trọng và không thể thiếu trong các tòa nhà văn phòng, khách sạn hay các trung tâm thương mại. Hệ thống góp phần nâng cao sự tiện nghi, an toàn và hỗ trợ vận hành cho toàn bộ công trình. Vậy hệ thống điện ELV là gì? Gồm các thành phần nào? Vì sao các doanh nghiệp, chủ đầu tư cần lắp đặt hệ thống? Cùng tìm hiểu qua bài chia sẻ dưới đây của Song Nam nhé!

Hệ thống điện nhẹ ELV là gì? 

Hệ thống điện nhẹ hay còn gọi là ELV (hay tiếng anh Extra Low Voltage systems) là hệ thống thiết bị sử dụng nguồn điện đầu vào có công suất nhỏ hơn với hệ thống điện nặng. Hệ thống có chức năng phân phối trực tiếp nguồn điện và cấp điện cho các hoạt động: sản xuất, chiếu sáng, chống sét trong các công trình.

Điện nhẹ ELV có công suất thấp, linh hoạt, phù hợp với không gian như: văn phòng, gia đình và các thiết bị di động như điện thoại. Dù chỉ chiếm khoảng 10-20% tỷ trọng của dự án nhưng hệ thống ELV quyết định đến chất lượng của công trình.

Hệ thống điện nhẹ gồm những gì?

Với mục tiêu mang đến những tiện ích trong cuộc sống hiện đại. Hệ thống điện (ELV) được cấu thành từ nhiều thành phần khác nhau tạo nên mạng lưới vận hành thông minh và hiệu quả.

Các thành phần chính của ELV - Extra Low Voltage systems

Hệ thống quản lý tòa nhà (BMS - Building Management System)

BMS là một phần không thể thiếu trong thành phần của hệ thống điện nhẹ. Nó mang lại cho chủ đầu tư khả năng:

• Điều khiển và giám sát các hệ thống quan trọng như HVAC (hệ thống thông gió, điều hòa), chiếu sáng, an ninh, thang máy, năng lượng.
• Giúp tối ưu vận hành, tiết kiệm năng lượng và nâng cao hiệu quả quản lý.

Hệ thống an ninh & kiểm soát ra vào

• Camera giám sát (CCTV): Giám sát an ninh, nhận diện khuôn mặt, phân tích hành vi.
• Kiểm soát ra vào (Access Control): Dùng thẻ từ, vân tay, nhận diện khuôn mặt, mã PIN để kiểm soát cửa ra vào.
• Chuông cửa có hình (Video Door Phone): Xác minh khách trước khi vào nhà.
• Hệ thống báo động, chống trộm: Cảm biến cửa, cảm biến chuyển động, còi báo động.

Hệ thống báo cháy & cảnh báo khẩn cấp

• Báo cháy tự động (Fire Alarm System): Cảm biến khói, cảm biến nhiệt, đầu phun nước chữa cháy tự động (Sprinkler).
• Hệ thống thoát hiểm thông minh: Điều hướng thoát hiểm qua màn hình LED, hướng dẫn bằng giọng nói.

Hệ thống viễn thông & mạng nội bộ

• Mạng Wi-Fi, Internet: Hạ tầng mạng LAN/Wi-Fi tốc độ cao, tối ưu cho IoT.
• Tổng đài IP (IP PBX): Hệ thống điện thoại nội bộ thông minh.
• Hệ thống IPTV: Truyền hình qua Internet trong tòa nhà.

Hệ thống điều khiển & tự động hóa tòa nhà

• Hệ thống chiếu sáng thông minh: Tự động điều chỉnh theo nhu cầu, tiết kiệm điện.
• Hệ thống điều hòa, thông gió thông minh: Điều chỉnh nhiệt độ theo thời gian thực.
• Điều khiển bằng giọng nói & ứng dụng: Điều khiển nhà bằng app, trợ lý ảo.

Hệ thống âm thanh & hiển thị

• Hệ thống âm thanh công cộng (PA - Public Address System): Phát thông báo, nhạc nền, cảnh báo khẩn cấp.
• Hệ thống màn hình hiển thị (Digital Signage): Màn hình quảng cáo, thông tin trong tòa nhà.

Tại sao ELV là nền tảng cho vận hành thông minh, tiện nghi, an toàn

Các hệ thống ELV đảm bảo sự vận hành trơn tru, thông minh và an toàn cho toàn bộ tòa nhà. Các hệ thống như camera giám sát, kiểm soát ra vào, báo cháy, mạng internet, âm thanh công cộng... đều thuộc điện nhẹ – góp phần nâng cao trải nghiệm sống và làm việc.

Vận hành thông minh

ELV cho phép kết nối và quản lý tập trung thông qua các phần mềm điều khiển. Giúp chủ đầu tư và ban quản lý dễ dàng theo dõi, điều chỉnh và tối ưu hiệu suất hệ thống. Nhờ đó, các công trình có thể vận hành tự động hóa theo thời gian thực, giảm thiểu sự cố và tiết kiệm nhân lực.

Tối ưu tiện nghi

Người sử dụng có thể trải nghiệm các tiện ích như gọi phục vụ phòng, sử dụng mạng tốc độ cao, xem truyền hình, sử dụng hệ thống intercom, wifi công cộng... Tất cả đều đến từ hạ tầng ELV được đầu tư bài bản, đồng bộ.

Đảm bảo an toàn

Hệ thống báo cháy, giám sát an ninh, kiểm soát ra vào… giúp phát hiện sớm sự cố, cảnh báo kịp thời và hỗ trợ ứng phó nhanh chóng. Ngoài ra, việc kết hợp ELV với các hệ thống điều khiển thông minh còn giúp phân tích dữ liệu, dự đoán rủi ro và nâng cao khả năng phòng ngừa.

Phù hợp với các thiết bị thông

Hệ thống điện nhẹ hiện đại có khả năng tích hợp và tương thích với các thiết bị thông minh và công nghệ tương lai như nhà thông minh (smart home), ô tô điện, hệ thống năng lượng tái tạo và nhiều hơn nữa.

Các tiêu chí thiết kế ELV System

Đối với bất kỳ công trình nào, khi thi công các hạng mục ELV như mạng Lan, tổng đài, camera, truyền hình cap… thì sẽ có tiêu chuẩn thiết kế riêng. Việc dựa vào các yêu cầu dự án cùng các tiêu chuẩn thiết kế hệ thống điện nhẹ giúp thi công, lắp đặt và xây dựng hệ thống nhanh chóng, chuyên nghiệp, đảm bảo các tiêu chuẩn sau:

• Tiêu chuẩn TCVN 7189: 2002: Thiết bị công nghệ chuyển mạch Switch
• Tiêu chuẩn TCN 68 –153: 1995: Yêu cầu kỹ thuật áp dụng cho ngành bưu chính viễn thông.
• Tiêu chuẩn TCN 68160: 1996: Cạp sợi quang – Yêu cầu kỹ thuật do tổng cực bưu điện ban hành.
• Tiêu chuẩn TCN 68 172: 1998: Giao diện kết nối – Yêu cầu kỹ thuật đưa ra các yêu cầu kỹ thuật đối với giao điện tín hiệu số có tốc độ 2048 kbit/s.
• Tiêu chuẩn TIA/EIA 569: Chỉ định về cách đi cáp, phân bổ các ổ cắm trong công trình.
• Tiêu chuẩn TCN 68:1994: Đưa ra quy định về “Tiêu chuẩn mạng viễn thông số Quốc gia”.
• Tiêu chuẩn TCVN 7189: 2009: Mục đích thiết lập các yêu cầu về mức độ nhiễu tần số của: Thiết bị công nghệ thông tin”.
• Tiêu chuẩn TCVN 66971:2000: Đưa ra các quy định về “Tiêu chuẩn Việt Nam về thiết bị âm thanh”.
• Tiêu chuẩn TCVN 3256:1979: Đưa các quy định về “An toàn điện – Thuật ngữ và định nghĩa”.

Sơ đồ nguyên lý hệ thống điện nhẹ và cách lập bản vẽ ELV

Để triển khai hệ điện nhẹ, việc hiểu và đọc sơ đồ nguyên lý là điều quan trọng. Bản vẽ thể hiện mối liên kết giữa các thiết bị, giúp đội kỹ sư và đội thi công nắm rõ tín hiệu và cách hoạt động.

Bản vẽ hệ thống điện nhẹ gồm các phần nào?

Một bản vẽ thiết kế hệ thống kỹ thuật điện nhẹ (ELV) đầy đủ sẽ bao gồm:

• Sơ đồ nguyên lý (Diagram): Thể hiện mối liên kết giữa các thiết bị từ tủ trung tâm, switch, nguồn đến các thiết bị đầu cuối như camera, cảm biến, loa, màn hình…
• Bản vẽ layout mặt bằng: Bố trí vị trí lắp đặt các thiết bị ELV trên mặt bằng công trình, giúp đội thi công đi dây và gắn thiết bị chính xác.
• Bảng thống kê vật tư (BoQ – Bill of Quantities): Liệt kê chi tiết các thiết bị, số lượng, chủng loại, dây cáp, vật tư phụ đi kèm.

Sơ đồ nguyên lý của giải pháp điện nhẹ

Một sơ đồ nguyên lý ELV đơn giản có thể mô tả như sau: Nguồn cấp điện ELV → Switch mạng (PoE) → Thiết bị đầu cuối (Camera IP, bộ đọc thẻ, Access Point…).
Trong hệ thống ELV, có hai cách đấu nối phổ biến:

• Dạng star (hình sao): Từ switch hoặc thiết bị trung tâm, dây tín hiệu được dẫn riêng đến từng thiết bị đầu cuối (áp dụng cho mạng LAN, CCTV, hệ thống kiểm soát…).
• Dạng loop (vòng lặp): Một dây tín hiệu đi nối tiếp qua các thiết bị, thường dùng cho hệ thống báo cháy địa chỉ để đảm bảo vẫn hoạt động khi có sự cố đứt dây ở một điểm.

Phân biệt hệ điện nhẹ và điện nặng

Hệ điện nhẹ trong các công trình hiện nay

Hệ thống hạ tầng thông minh kiểu ELV được ứng dụng linh hoạt tùy theo từng công trình, đảm bảo tối ưu hóa hiệu suất hoạt động. Trải nghiệm người dùng và khả năng quản lý vận hành.

Tòa nhà văn phòng

Với nhu cầu về kết nối mạng ổn định, an ninh và quản lý ra vào chặt chẽ. Hệ thống ELV tại các tòa nhà văn phòng tập trung vào các thành phần như: mạng LAN nội bộ, hệ thống camera giám sát (CCTV), kiểm soát ra vào bằng thẻ từ, vân tay hoặc khuôn mặt, giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả, bảo mật thông tin và đảm bảo an toàn.

Khách sạn

Ưu tiên hàng đầu là trải nghiệm khách hàng. Do đó, hệ thống ELV trong khách sạn chú trọng vào các tiện ích như truyền hình cáp/IPTV, hệ thống intercom nội bộ, hệ thống gọi phục vụ từ phòng (room service call system), giúp nâng cao chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của khách lưu trú.

Trung tâm thương mại

Là không gian công cộng lớn, nơi có mật độ người ra vào cao. Hệ thống ELV cần đáp ứng tốt nhu cầu thông tin và an toàn. Âm thanh công cộng (PA) để phát thông báo hoặc nhạc nền, wifi công suất cao để phục vụ khách hàng và các cửa hàng. Cùng hệ thống CCTV phân bố rộng rãi là những thành phần không thể thiếu.

Vận hành & bảo trì ELV System

ELV System tuy không tốn nhiều năng lượng nhưng lại đóng vai trò then chốt trong vận hành thông minh, an toàn của các công trình. Để đảm bảo hệ thống luôn hoạt động ổn định, kéo dài tuổi thọ thiết bị và giảm thiểu sự cố. Việc vận hành và bảo trì đúng cách là yếu tố không thể bỏ qua.

Hướng dẫn vận hành hệ thống điện nhẹ cho BQL tòa nhà

Ngay sau khi hoàn thành thi công, việc bàn giao hệ thống đầy đủ và chi tiết cho BQL là bước đầu tiên. Bên cạnh tài liệu kỹ thuật, cần tổ chức đào tạo hướng dẫn. Bao gồm các thao tác trên phần mềm quản lý hệ thống, cách xử lý lỗi cơ bản và quy trình khi xảy ra sự cố.

Để quản lý hiệu quả, nên thiết lập các tài liệu sau:

• Nhật ký vận hành: Ghi nhận hoạt động định kỳ của các hệ thống ELV.
• Log hệ thống camera: Theo dõi thời gian hoạt động, lưu trữ dữ liệu hình ảnh.
• Báo cáo kiểm tra báo cháy: Đảm bảo hệ thống cảnh báo luôn trong trạng thái sẵn sàng.

Bảo trì hệ thống điện ELV định kỳ thế nào là hợp lý?

Bảo trì định kỳ không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ thiết bị mà còn phòng sự cố. Tiết kiệm chi phí sửa chữa sau này. Tùy theo tính chất công trình, áp dụng lịch kiểm tra như sau:

• Kiểm tra hàng tháng: Kiểm tra tình trạng hoạt động của hệ thống báo cháy, camera giám sát. Đánh giá kết nối mạng có ổn định hay không.
• Kiểm tra hàng quý: Kiểm tra tình trạng các switch mạng, thiết bị trong tủ ELV. Đo kiểm, rà soát hệ thống dây dẫn tín hiệu. Đảm bảo không bị oxi hóa hay hỏng hóc do môi trường.
• Kịch bản xử lý khi có lỗi kỹ thuật: Xây dựng quy trình cụ thể cho từng lỗi: mất tín hiệu camera, mất kết nối mạng, báo cháy giả…

Quy trình lắp đặt ELV (Extra Low Voltage) theo từng bước

ELV (Extra Low Voltage) đóng vai trò quan trọng cho mọi công trình hiện đại. Để quá trình vận hành trơn tru, đòi hỏi quá trình thi công lắp đặt phải đúng kỹ thuật. Với đầy đủ các bước sau:

Bước 1 – Khảo sát và lên bản vẽ sơ bộ

Việc khảo sát công trình là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Đội ngũ kỹ thuật cần:

• Kiểm tra thực tế mặt bằng, xác định nhu cầu ứng dụng của chủ đầu tư: camera giám sát, mạng wifi, báo cháy, kiểm soát ra vào…
• Từ đó, tiến hành lập sơ đồ nguyên lý. Xác định vị trí tối ưu đặt tủ trung tâm ELV. Các switch mạng và thiết bị đầu cuối nhằm đảm bảo hiệu suất truyền tín hiệu và thẩm mỹ không gian.

Bước 2 – Lựa chọn thiết bị và vật tư

Thiết bị ELV không chỉ cần chất lượng tốt mà còn phải phù hợp với ngân sách. Khi lựa chọn, cần quan tâm:

• Thương hiệu uy tín, khả năng mở rộng và bảo hành chính hãng.
• Tính toán công suất phù hợp để lựa chọn loại cáp tín hiệu, switch mạng, thiết bị wifi, camera, tủ điều khiển…
• Đảm bảo tương thích giữa các thiết bị nhằm tránh xung đột hoặc hao hụt tín hiệu.

Bước 3 – Thi công lắp đặt và đấu nối

Đây là giai đoạn triển khai thực tế trên công trình:

• Đi dây âm tường, âm sàn theo bản vẽ thiết kế, tuân thủ đúng tiêu chuẩn PCCC và an toàn kỹ thuật.
• Lắp đặt thiết bị đầu cuối (camera, loa, đầu báo cháy, ổ mạng…) và tiến hành kết nối đến switch mạng, tủ ELV trung tâm.
• Đảm bảo việc đánh dấu, phân luồng và test sơ bộ từng đường tín hiệu ngay sau khi lắp đặt.

Bước 4 – Cấu hình, kiểm thử và bàn giao

Sau khi hoàn thiện phần cứng, tiến hành cấu hình hệ thống:

• Cài đặt phần mềm điều khiển và giám sát: CCTV, kiểm soát vào ra, truyền hình IPTV, hệ thống mạng…
• Thực hiện kiểm thử toàn bộ hệ thống để đảm bảo các thiết bị hoạt động đúng chức năng.
• Cuối cùng, đào tạo đội ngũ vận hành, bàn giao toàn bộ hồ sơ kỹ thuật, sơ đồ hệ thống và nhật ký vận hành cho Ban Quản lý.

Tại sao chọn Song Nam để thiết kế thi công hệ thống điện nhẹ?

Hiện nay, hệ thống điện nhẹ (ELV) là một trong những giải pháp thiết yếu trong mọi công trình hiện đại – từ tòa nhà văn phòng, khách sạn đến trung tâm thương mại. Do đó, việc lựa chọn một đơn vị thiết kế và thi công uy tín, giàu kinh nghiệm luôn là mối quan tâm hàng đầu của các chủ đầu tư.

Song Nam Group với gần 20 năm trong lĩnh vực cung cấp giải pháp công nghệ cao, triển khai hàng loạt các giải pháp cho: tòa văn phòng, chung cư, bệnh viện, trường học, văn phòng thông minh… và đặc biệt là các hệ thống ELV tích hợp.

Song Nam Group ccung cấp các giải pháp và dịch vụ an ninh tổng thể cho hàng loạt dự án lớn tại Việt Nam. Hỗ trợ các chủ đầu tư từ khâu tư vấn, thiết kế và thi công hệ thống điện nhẹ, bao gồm giám sát video, kiểm soát ra vào, phát hiện xâm nhập, phát hiện cảnh báo cháy, âm báo & liên lạc nội bộ và các dịch vụ điện.

Với đội ngũ cán bộ quản lý dày dặn kinh nghiệm, đội kỹ sư có trình độ và nhiệt huyết đã triển khai nhiều dự án trọng điểm. Song Nam cam kết mang đến những sản phẩm chất lượng, mang đến cho quý khách hàng một cuộc sống an ninh, an toàn, tiện nghi và tiết kiệm hơn.

Hệ thống điện nhẹ đóng vai trò quan trọng trong các công trình hiện nay. Với sự liên kết với nhau thì điện nhẹ được ứng dụng rộng rãi trong hệ thống tòa nhà, các công trình xây dựng. Để biết thêm chi tiết về hệ thống điện nhẹ, hãy liên hệ trực tiếp đến số Hotline +84 24 7301 1968   của chúng tôi để được giải đáp nhé!